ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ 30 ਦਸੰਬਰ, 2024
ਕਲ ਇੱਥੇ ਰਿਲੀਜ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ ਕਿਤਾਬ ‘ਦ ਟਾਈਮ ਕੈਪਸੂਲ’ ਜੋ ਦੋ ਬਾਰਵੀਂ ਕਲਾਸ ਦੀਆਂ ਵਿਦਿਆਰਥਣਾਂ ਲਿਹਨਾਜ਼ ਰਾਣਾ ਅਤੇ ਨੂਰ ਢਿੱਲੋਂ ਵੱਲੋਂ ਲਿਖੀ ਗਈ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਤਾਬ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਕੁਝ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪਰ ਘੱਟ ਮਸ਼ਹੂਰ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸਥਾਨਾਂ ਦੀ ਆਪਣੀ ਯਾਤਰਾ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਸਾਂਝੀ ਕੀਤੀ ਹੈ।
ਪਿਛਲੇ ਕਰੀਬ ਡੇਢ ਸਾਲ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਦੋਵੇਂ ਲੇਖਕਾਂ ਨੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸਥਾਨਾਂ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਪੂਰਥਲਾ ਪੈਲੇਸ, ਲੋਧੀ ਕਿਲਾ, ਬੁਰੇਲ ਕਿਲਾ, ਮਾਨੌਲੀ ਕਿਲਾ, ਸੰਗਹੋਲ ਸਤੂਪ ਅਤੇ ਹੋਰ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸਮਾਰਕਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਅਤੇ ਰੰਗਦਾਰ ਤਸਵੀਰਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਕਿਤਾਬ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਹੈ।
ਦੋਵੇਂ ਲੇਖਕਾਂ ਦੇ ਵਿਸਥਾਰਪੂਰਵਕ ਵਰਣਨਾਂ ਵਿੱਚ ਉਹ ਕਿਲੇ ਅਤੇ ਮਹਿਲ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵੇਖੇ।ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਪਟਿਆਲਾ, ਕਪੂਰਥਲਾ ਅਤੇ ਫਰੀਦਕੋਟ ਦੇ ਰਾਜਸੀ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਦੇ ਸ਼ਾਹੀ ਗਹਿਣੇ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ ।ਇਹ ਵਰਣਨ ਸਥਾਨਕ ਇਤਿਹਾਸ ਅਤੇ ਯੂਰਪੀ ਸ਼ਿਲਪਕਲਾ ਦੇ ਸੰਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਇਹ ਕਿਤਾਬ ਇਸ ਯਾਤਰਾ ਦਾ ਅਕਸ ਹੈ ਅਤੇ ਲੇਖਕਾਂ ਦੇ ਤਜਰਬਿਆਂ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਹੈ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਥਾਨਾਂ ਦੀ ਖੋਜ, ਪੇਂਟਿੰਗ ਅਤੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ੀਕਰਨ ਦੌਰਾਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਇੱਕ ਇੰਸਟਾਗ੍ਰਾਮ ਅਕਾਊਂਟ (thetimecapsule._) ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਫਿਰ ਇੱਕ ਸਮਰਪਿਤ ਵੈੱਬਸਾਈਟ(www.timecapsule.blog) ਵਿੱਚ ਵਿਕਸਿਤ ਹੋਇਆ।
ਲਹਿਨਾਜ਼ ਰਾਣਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਹਿ-ਲੇਖਿਕਾ ਨੂਰ ਢਿੱਲੋਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸਮਾਰਕ ਕਾਫੀ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਨਜ਼ਰ ਤੋਂ ਲੁਕੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਸਮਾਰਕ ਸਮੇਂ ਦੇ ਲੰਮੇ ਅਰਸੇ, ਸੰਸਕ੍ਰਿਤਿਕ ਮੂਲ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਵਿਰਾਸਤ ਦੇ ਗਵਾਹ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਮਾਰਕਾਂ ਨੂੰ ਵੇਖਣ ਗਏ, ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਏ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਕਿਤਾਬ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਕਰਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ।
ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ ਅਤੇ ਸਿਖਿਆਸ਼ਾਸਤਰੀ ਸ਼ੇਖਰ ਦੱਤ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਤਾਬ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ, ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਕਿਤਾਬ ਅੱਖਾਂ ਖੋਲ੍ਹਣ ਵਾਲੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਪੜ੍ਹਦੇ ਹੋਏ ਪਾਠਕ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਮਾਰਕਾਂ ਦੇ ਦੌਰੇ 'ਤੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, ‘ਇਹ ਯਤਨ ਸ਼ਲਾਘਾਯੋਗ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਲੇਖਕਾਂ ਨੇ ਬਹੁਤ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਇਤਿਹਾਸ ਅਤੇ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸਮਾਰਕਾਂ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਨੂੰ ਸਮਝਿਆ ਹੈ।
ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ ਅਤੇ ਸਿਖਿਆਸ਼ਾਸਤਰੀ ਸ਼ੇਖਰ ਦੱਤ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਤਾਬ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ, ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਕਿਤਾਬ ਅੱਖਾਂ ਖੋਲ੍ਹਣ ਵਾਲੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਪੜ੍ਹਦੇ ਹੋਏ ਪਾਠਕ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਮਾਰਕਾਂ ਦੇ ਦੌਰੇ 'ਤੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, ‘ਇਹ ਯਤਨ ਸ਼ਲਾਘਾਯੋਗ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਲੇਖਕਾਂ ਨੇ ਬਹੁਤ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਇਤਿਹਾਸ ਅਤੇ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸਮਾਰਕਾਂ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਨੂੰ ਸਮਝਿਆ ਹੈ।