ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ, 17 ਦਸੰਬਰ
ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਨਾਇਬ ਸਿੰਘ ਸੈਣੀ ਨੇ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਪੰਚਕੂਲਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਪਿੰਜੌਰ ਵਿੱਚ ਬੀਡ ਸ਼ਿਕਾਰਗਾਹ ਜੰਗਲੀ ਜੀਵ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕੇਂਦਰ ਦੇ ਨੇੜੇ ਜਟਾਯੂ ਸੰਭਾਲ ਕੇਂਦਰ ਤੋਂ ਕੁਦਰਤ ਵਿੱਚ ਚਿੱਟੇ ਪਿੱਠ ਵਾਲੇ 25 ਗਿਰਝਾਂ ਨੂੰ ਛੱਡਿਆ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਗਿਰਝ ਛੱਡਣ ਮੌਕੇ ਕਰਵਾਏ ਸਮਾਗਮ ਦੌਰਾਨ ਬੋਲਦਿਆਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ ਇਸ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ 404 ਗਿਰਝਾਂ ਦੇ ਚੂਚੇ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਸਨ, ਜੋ ਅੱਠ ਨਰਸਰੀ ਏਵੀਅਰੀ, ਛੇ ਕਲੋਨੀ ਏਵੀਅਰੀ, ਅੱਠ ਹੋਲਡਿੰਗ ਏਵੀਅਰੀ, ਦੋ ਡਿਸਪਲੇ ਏਵੀਅਰੀ, ਚਾਰ ਹਸਪਤਾਲ ਏਵੀਅਰੀ ਅਤੇ ਅੱਠ ਬਰੀਡਿੰਗ ਨਾਲ ਲੈਸ ਹਨ। ਪਿੰਜਰਾ
ਇਹ ਕੇਂਦਰ 378 ਗਿਰਝਾਂ ਦਾ ਘਰ ਹੈ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੂਬੇ ਨੇ ਲੁਪਤ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਗਿਰਝਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਵੱਲ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਧਿਆਨ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਪਹਿਲ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਨ ਲਈ, ਪਿੰਜੌਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਜਟਾਯੂ ਸੰਭਾਲ ਅਤੇ ਪ੍ਰਜਨਨ ਕੇਂਦਰ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਸੈਣੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ 1990 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿਚ ਗਿਰਝਾਂ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਕਰੋੜਾਂ ਵਿਚ ਸੀ, ਪਰ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਇਹ ਘਟ ਕੇ ਲੱਖਾਂ ਰਹਿ ਗਈ। ਇਸ ਗਿਰਾਵਟ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਪਸ਼ੂਆਂ ਵਿੱਚ ਡਾਇਕਲੋਫੇਨਾਕ ਟੀਕਿਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਸੀ।
“ਜਦੋਂ ਗਿਰਝਾਂ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੀਆਂ ਲਾਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਖਾ ਲਿਆ, ਤਾਂ ਡਰੱਗ ਦੇ ਬਚੇ ਹੋਏ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਨੇ ਗਿਰਝਾਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਪ੍ਰਜਾਤੀਆਂ ਨੂੰ ਵਿਨਾਸ਼ ਦੇ ਕੰਢੇ ਵੱਲ ਧੱਕ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।”
ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਗਿਰਝਾਂ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਲਈ ਬੰਬੇ ਨੈਚੁਰਲ ਹਿਸਟਰੀ ਸੋਸਾਇਟੀ ਨੇ ਸੂਬਾ ਸਰਕਾਰ ਨਾਲ ਸਮਝੌਤਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪਿੰਜੌਰ ਵਿੱਚ ਕੁਦਰਤੀ ਅਤੇ ਨਕਲੀ ਪ੍ਰਜਨਨ ਦੋਵਾਂ ਤਰੀਕਿਆਂ ਰਾਹੀਂ ਗਿਰਝਾਂ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਵਧਾਉਣ ਦਾ ਮਿਸ਼ਨ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਹੈ।
“ਅੱਜ, ਇਹ ਕੇਂਦਰ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਵੀ ਆਪਣੀ ਕਿਸਮ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਕੇਂਦਰ ਹੈ। ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ 97 ਚਿੱਟੀ ਪਿੱਠ ਵਾਲੇ ਗਿਰਝ, 219 ਲੰਬੀ ਚੁੰਝ ਵਾਲੇ ਗਿਰਝ, ਅਤੇ 62 ਪਤਲੀ ਚੁੰਝ ਵਾਲੇ ਗਿਰਝ ਹਨ।"
ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਜਟਾਯੂ ਕਨਜ਼ਰਵੇਸ਼ਨ ਬਰੀਡਿੰਗ ਸੈਂਟਰ ਦੀ ਟੀਮ ਦੇ ਯਤਨਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਕਰਦਿਆਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਚਿੜੀਆਂ ਤੱਕ ਵੀ ਆਪਣੇ ਸੰਭਾਲ ਕਾਰਜ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਇਸ ਉਪਰਾਲੇ ਲਈ ਸਹਿਯੋਗ ਦੇਣ ਦਾ ਭਰੋਸਾ ਦਿੱਤਾ।
ਸਮਾਗਮ ਦੌਰਾਨ, ਪਿੰਜੌਰ ਵੁਲਚਰ ਰਿਜ਼ਰਵ ਅਤੇ ਜਟਾਯੂ ਕਨਜ਼ਰਵੇਸ਼ਨ ਬਰੀਡਿੰਗ ਸੈਂਟਰ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਫਿਲਮ ਵੀ ਦਿਖਾਈ ਗਈ।